فیلِ تو اتاقِ کوپرتینو: موضوعی که اپل ترجیح داد امشب در موردش حرف نزنه
امشب اپل با یه اعتماد به نفس خاصی از جدیدترین نرم‌افزارهاش رونمایی کرد. ولی در حالی که همه چشم‌ها و گوش‌ها منتظر یه خبر جدید در مورد سیری (Siri) بودن، هیچ نشونه‌ای از این قضیه دیده نشد. به جاش، یه موزیک‌ویدیوی طولانی از یه خواننده دیدیم که داشت نظرات کاربران روی اپ‌ها رو به عنوان متن آهنگ می‌خوند – یه تصویر کاملاً گویا از حال و هوای طفره‌روی کوپرتینو.
در حالی که امشب کریگ فدریگی، مدیر نرم‌افزار اپل، داشت با خوشحالی روی سقف دایره‌ای شکل اپل پارک دور دور می‌کرد و در مورد پیچ بعدی شوخی می‌کرد، به نظر می‌رسه این شرکت آیفون‌ساز وقت و بودجه‌ش رو بیشتر صرف کرده تا دقیقاً از همون پیچ‌ها رد نشه: سیری و دادگاه‌ها. هرچند یه جایی خیلی گذرا اشاره شد که «هوش اپل امسال هوشمندتر می‌شه»، ولی این هنوز یه قول قطعی نیست که سیری به اون سطحی رسیده که همه منتظرشن. از تبلیغات گمراه‌کننده گرفته تا تغییرات تو تبلیغات: اپل کلی چیز برای توضیح دادن داشت. اما به جاش، ما رو با یه رابط کاربری خوشگل و جدید وسوسه – یا بهتره بگم، حواسمون رو پرت کردن.
نه هوش مصنوعی، بلکه رابط کاربری
سردبیرمون، اروین، هفته پیش درست پیش‌بینی کرده بود: این کنفرانسی می‌شه که تمرکزش روی رابط کاربریه (UI)، نه هوش مصنوعی (AI) – و در نتیجه، نه سیری. البته باید اعتراف کرد: اون افکت شیشه‌ای روان و تقریباً شبیه ترمیناتور ۲، واقعاً جذاب به نظر می‌رسه. و لازم هم بود. خود اپل اعتراف کرد که طراحی بزرگ قبلی iOS مال دوازده سال پیش و زمان عرضه iOS 7 بود.
از اون موقع خیلی چیزها عوض شده: طراح ارشد سابق، جانی آیو، که مسئول همون طراحی بود، الان داره با شرکت OpenAI روی یه جانشین احتمالی برای گوشی‌های هوشمند کار می‌کنه – دستگاهی که به گفته آیو باید ضرر کمتری نسبت به آیفون داشته باشه، مخصوصاً به این دلیل که صفحه‌نمایشی نداره که حواست رو پرت کنه.
قوانین جدید اپ استور
تو ماه‌های اخیر خیلی دردناک مشخص شد که اپل به خواسته‌های یه قاضی آمریکایی برای توجیه اینکه چرا توسعه‌دهنده‌های اپ باید اینقدر کمیسیون پرداخت کنن، عمل نکرده. طبق حکم دادگاه، اپل نه تنها آمار و ارقام الکی سر هم کرده، بلکه هر کاری کرده تا دوباره از نظر اقتصادی به توسعه‌دهنده‌ها ضربه بزنه.
در نتیجه، الان اپل مجبوره تمام اقداماتی که جلوی پای توسعه‌دهنده‌ها سنگ می‌انداخت رو برداره. یه وظیفه خیلی سنگین، مخصوصاً با توجه به درآمدهای سالانه‌ای که در خطره. و تو اروپا هم اپل یه مشکل خیلی مشابه با سیاست‌های اپ استورش داره. و چون کنفرانس WWDC اصولاً برای توسعه‌دهنده‌هاست، اینکه شرکت حتی یه کلمه هم در این مورد حرف نزد، خیلی عجیب‌تره. تعداد دفعاتی که کلمه «سیری» به کار رفت، به انگشت‌های یه دست هم نمی‌رسید.
یک فرصت از دست رفته
خب اپل می‌تونست چیکار کنه؟ اپلِ فرصت‌طلب می‌تونست مثلاً تأکید کنه که دلش برای توسعه‌دهنده‌ها می‌سوزه و با توجه به شرایط اقتصادی متغیر، از این به بعد تمام تلاشش رو می‌کنه تا بهشون آزادی بیشتری بده – هم از نظر فنی و هم مالی. ولی این کار رو نکرد. به جاش، توسعه‌دهنده‌ها بیشتر ابزارهای جدیدی گرفتن تا اپ‌هاشون رو از نظر ظاهری با همون طراحی روان جدید هماهنگ کنن. و این همه چیز رو در مورد اولویت‌های اپل میگه.
اپلِ منتقد می‌تونست اعلام کنه که از نظر قانونی مجبوره سیاست اپ استور رو تغییر بده. و شاید پشت این تصمیم نباشه، ولی به احترام حاکمیت قانون و برای ایجاد یه زمین بازی عادلانه برای رقباش، این کار رو می‌کنه. چنین پیامی نشون از بلوغ، شفافیت و رهبری داشت.
اپل با این سکوت، به طور غیرمستقیم میگه که هنوز این اتهامات رو قبول نداره. مسئله اونقدرها چیزهایی که اپل گفت نیست، بلکه بیشتر چیزهاییه که نگفت. یه تناقض خیلی بزرگ – و نشونه‌ای از یه مشکل بزرگ‌تر: یه شرکت فناوری که روز به روز قدرتمندتر می‌شه، ولی هر روز از مخاطب‌ها و توسعه‌دهنده‌هاش که برای اکوسیستمش اینقدر مهمن، دورتر می‌شه.